Giải thưởng Sách Quốc gia là giải thưởng cấp Nhà nước được tổ chức hàng năm, trao giải cho những cuốn sách, bộ sách có giá trị nổi bật về nội dung tư tưởng, tri thức, thẩm mĩ nhằm tôn vinh tác giả, dịch giả, các nhà khoa học và những người làm công tác xuất bản, góp phần phát hiện, lưu giữ, quảng bá những tác phẩm có giá trị đến với đông đảo bạn đọc; thúc đẩy sự nghiệp xuất bản phát triển đúng định hướng và phù hợp với xu thế hội nhập.

Tiếp nối thành công của các mùa giải trước, Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ V năm 2022 thu hút sự tham gia của 48 nhà xuất bản trên cả nước với 386 cuốn sách, 298 tên sách. 

Sau một thời gian chấm giải chặt chẽ, nghiêm túc và khách quan, Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia đã tìm ra 26 tên sách, bộ sách xứng đáng để tôn vinh, với các mảng sách: chính trị, kinh tế; khoa học tự nhiên và công nghệ; khoa học xã hội và nhân văn; văn hóa, văn học và nghệ thuật; thiếu nhi. 

Nguồn gốc các loài là tên rút gọn của cuốn sách Về nguồn gốc các loài qua con đường chọn lọc tự nhiên, hay Sự bảo tồn những chủng ưu thế trong đấu tranh sinh tồn (xuất bản năm 1859). Cuốn sách khoa học này được mệnh danh là "làm rung chuyển cả thế giới". 

Cuốn sách là kết quả những quan sát của Charles Robert Darwin - một nhà nghiên cứu nổi tiếng trong lĩnh vực tự nhiên học - trong chuyến đi gần 5 năm, từ 1831 đến 1836, trên con tàu biển Beagle vòng quanh thế giới, cùng những suy tư và nghiên cứu của ông trong hai mươi năm sau đó, trong đó ông đặt vấn đề có tính quyết định về biến đổi luận hay sự tiến hóa. Đây là một trong các ấn phẩm khoa học tiêu biểu, nòng cốt của ngành sinh học tiến hóa. Có thể nói, hiếm có công trình nào có sức lan toả như công trình của Darwin. Nó thâm nhập vào triết học, lý thuyết lịch sử, xã hội học, lịch sử nghệ thuật, dân tộc học, và tất nhiên, giữ vị trí trung tâm trong sinh học với nhiều hướng phát triển mới mẻ về sau như di truyền học, sinh học phân tử hoặc sinh học-xã hội.

Charles Robert Darwin (1809-1882) là một nhà nghiên cứu nổi tiếng trong lĩnh vực tự nhiên học Ông là người đã phát hiện và chứng minh rằng mọi loài đều tiến hóa theo thời gian từ những tổ tiên chung qua quá trình chọn lọc tự nhiên. Nếu như sự tiến hóa được cộng đồng các nhà khoa học và công chúng chấp nhận ở thời đại Darwin, thì lý thuyết chọn lọc của ông trong những năm 1930 được xem như lời giải thích chính yếu cho quá trình này, và ngày nay đã trở thành nền tảng cho lý thuyết tiến hóa hiện đại. Khám phá của Darwin là lý thuyết thống nhất cho các ngành khoa học sinh vật vì có thể đưa ra lời giải thích duy lý cho sự đa dạng loài.