[VOV2] - Các “sao lùn trắng” mà một thìa nhỏ vật chất của nó cũng nặng bằng cả một con voi hay ngọn đèn pha vũ trụ khổng lồ có kích thước bằng cả Paris, và vô vàn những điều lạ lùng khác đều có trong cuốn “Từ điển yêu thích Bầu trời và các vì sao”.

Mới đây, tại Hà Nội, Nhà xuất bản Tri thức phối hợp cùng Viện Pháp tại Hà Nội tổ chức cuộc tọa đàm khoa học với chủ đề “Cuộc hội ngộ của các nhà khoa học thiên văn”. nhằm giới thiệu cuốn sách “Từ điển yêu thích về bầu trời và các vì sao” của GS Trịnh Xuân Thuận.

Tọa đàm có sự tham gia của 3 diễn giả: Nhà giáo, Dịch giả, TS Phạm Văn Thiều - Dịch giả cuốn sách “Từ điển yêu thích Bầu trời và các vì sao”; GS.TS Hà Huy Bằng - Khoa Vật lý - Trường ĐH Khoa học Tự nhiên – ĐH Quốc gia Hà Nội và Nhà nghiên cứu, nhà giáo Đặng Vũ Tuấn Sơn – Chủ tịch Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam (VACA).

Thiên văn học là một lĩnh vực khoa học vô cùng phức tạp, không chỉ là các vấn đề thuần túy khoa học mà còn có những vấn đề thuộc loại siêu hình, liên quan đến triết học và tâm linh. Do vậy, nói về bầu trời, những ngôi sao và vũ trụ là một việc hết sức khó khăn, nhiều mục từ rất khó luận giải. Thế nhưng, với cuốn “Từ điển yêu thích Bầu trời và các vì sao” của tác giả, GS. Trịnh Xuân Thuận (một nhà Khoa học người Mỹ gốc Việt) được viết dựa trên cảm hứng thiên văn học, dù có chứa các mục từ mô tả thế giới lạ lùng và kỳ diệu của vật lí thiên văn, thế giới chứa đầy thực thể kỳ dị và huyền ảo được nhào nặn bởi lực hấp dẫn nhưng được giải thích cặn kẽ, gần với đại chúng. Các “sao lùn trắng” mà một thìa nhỏ vật chất của nó cũng nặng bằng cả một con voi; các pulsar, các ngọn đèn pha vũ trụ khổng lồ có kích thước bằng cả Paris có thể quay quanh nó chỉ trong một phần của giây; các “lỗ đen”, những nơi có lực hấp dẫn cực lớn trong không gian cầm tù ánh sáng và hút vào nó các xoáy khí bức xạ bằng tất cả sức nóng của mình, hay các chuẩn tinh (quasar)… đều được tác giả phân tích sâu sắc.

Có thể nói, cuốn “Từ điển yêu thích Bầu trời và các vì sao” ra đã mở ra những khái niệm gần gũi hơn với công chúng về thiên văn văn, vật lý học.

Là người tiếp cận và đem cuốn sách về với độc giả Việt Nam, dịch giả Phạm Văn Thiều chia sẻ về ý nghĩa cuốn sách cũng như lợi ích cho độc giả khi tìm hiểu về thiên văn học (đặc biệt là thế hệ trẻ đang tìm hiểu về thiên văn, vũ trụ): “Sách soạn ra để dành phổ biến tri thức về vật lí thiên văn. Tuy hiện nay, nhiều sách, báo cũng nói về những thành tựu của thiên văn học nhưng ở đó chúng ta sẽ gặp rất nhiều những thuật ngữ, nhiều hiện tượng, lý thuyết xa lạ. Vì vậy, cuốn sách “Từ điển yêu thích Bầu trời và các vì sao” ra đời, chứa đựng những điển tích, để những ai khi đọc gặp những khái niệm chưa hiểu rõ, chưa biết thì có thể tra cứu trong cuốn sách này. Cuốn sách cung cấp những câu trả lời chính xác dễ hiểu hấp dẫn cho bạn trẻ trong giai đoạn học tập nghiên cứu…”.

Cũng là một người đắm đuối với thiên văn học, anh Đặng Vũ Tuấn Sơn - Chủ tịch Hội Thiên văn và Vũ trụ học Việt Nam bày tỏ niềm vui khi cuốn sách của GS. Trịnh Xuân Thuận được dịch và đến gần hơn với công chúng, giúp họ nhìn nhận khái niệm chính xác hơn về thiên văn, vũ trụ: “Cuốn sách chứa đựng rất nhiều thông tin có giá trị, mang lại cho người đọc những kiến thức về vật lí thiên văn, khoa học nói chung, mang lại nhiều cảm hứng cho lớp trẻ giúp các em tìm thấy được giá trị học tập, nghiên cứu khoa học…”. Đồng thời anh cũng chia sẻ, cuốn sách có nhiều lý giải về thiên văn, điều thú vị, vai trò thiên văn học cho chính cuộc sống con người.

Cũng tại buổi tọa đàm, một tin vui được dịch giả Phạm Văn Thiều chia sẻ, hiện nay nội dung cuốn “Từ điển yêu thích Bầu trời và các vì sao” được đưa vào sách giáo khoa Ngữ Văn lớp 6.

Mặc dù thiên văn học, vũ trụ học vẫn còn khá xa lạ với nhiều công chúng Việt Nam và chưa thật sự có được đông đảo sự quan tâm, nghiên cứu nhưng chắc chắn rằng hành trình đưa kiến thức khoa học, thiên văn học,… của tác giả và những người chung tâm huyết sẽ góp phần đưa khoa học thiên văn, vũ trụ đến gần hơn với mỗi người Việt Nam, đặc biệt là thế hệ trẻ. Bởi cuốn sách sẽ là chuyên gia bên cạnh để bạn có thể khám phá bầu trời và các vì sao.

THU HÀ - ANH THƯ 

Một số link giới thiệu sách: 

https://vov2.vov.vn/van-hoa-giai-tri/the-gioi-la-lung-duoi-goc-nhin-thien-van-hoc-43436.vov2

https://quochoitv.vn/ly-giai-bi-mat-ve-bau-troi-va-cac-vi-sao-trong-cuoc-hoi-ngo-cua-cac-nha-khoa-hoc-thien-van-182971.htm

https://vietnamnet.vn/tu-dien-goi-dau-giuong-cho-doc-gia-dam-me-thien-van-hoc-2165754.html

https://kienthuc.net.vn/kho-tri-thuc/tu-dien-yeu-thich-bau-troi-va-cac-vi-sao-hoi-ngo-cac-nha-khoa-hoc-1875854.html

https://vietnamhoinhap.vn/vi/cuoc-hoi-ngo-cua-cac-nha-khoa-hoc-thien-van-44190.htm

https://sinhthainongnghiep.net.vn/cung-cac-nha-khoa-hoc-thien-van-kham-pha-bau-troi-va-cac-vi-sao/

https://ictvietnam.vn/cuon-sach-danh-cho-nhung-nguoi-muon-kham-pha-bau-troi-57927.html

https://diemsach.info/cafe-sach/su-kien-sach/toa-dam-cuoc-hoi-ngo-cua-cac-nha-khoa-hoc-thien-van-gioi-thieu-sach-tu-dien-yeu-thich-bau-troi-va-cac-vi-sao/

https://vitreem.baodansinh.vn/toa-dam-cuoc-hoi-ngo-cua-cac-nha-khoa-hoc-thien-van-20230716215640.htm

https://daibieunhandan.vn/van-hoa/kham-pha-bau-troi-va-cac-vi-sao-i335620/